Dlaczego tak ciężko jest nam dokonać zmian w życiu? Nawet jeśli wiemy, że nie służą nam jakieś produkty, zachowania czy wzorce myślowe, często trwamy przy nich niezmiennie od lat i nie potrafimy przerwać pętli. Czujemy się bezpiecznie sięgając po ciastko przed snem lub myśląc o sobie krytycznie. Mówimy „tak już mam” i pozostajemy przy swoich nawykach. Trwające latami rutynowe zachowania i reakcje tworzą trwałą ścieżkę neuronową, co powoduje trudności w opanowaniu się np. na widok ptasiego mleczka . Zmiany w układzie nerwowym nie są jednak żadną wymówką, aby przerwać błędne koło.
Nasze mózgi posiadają niezwykłe zdolności do reorganizacji poprzez tworzenie nowych połączeń nerwowych. Zdolność ta została nazwana neuroplastycznością (plastyczność rozumiemy tu jako możliwość kształtowania, rzeźbienia i modyfikowania). Dowodem na to są liczne badania naukowe. Jednym z pierwszych tego typu były eksperymenty Edwarda Tauba na małpach. którym przecinano nerwy odpowiadające za komunikację prawej ręki z mózgiem. Zwierzęta nie mogły więc poruszać prawą łapą. Następnie unieruchamiano lewą łapę, aby małpy zostały zmuszone do używania nieaktywnej prawej. Jak się okazało były w stanie odbudować połączenie nerwowe i na powrót używać prawej ręki.
Ze względu na nieetyczny charakter eksperymentów zostały one przerwane. Edward Taub kontynuował jednak swoją misję i zaczął testować zdolności układu nerwowego u pacjentów po udarach. Dzięki temu mógł również dowieść słuszność tez w odniesieniu do ludzi.
Stosując metodę zwaną terapią wymuszenia ruchu (CIMT) unieruchamiano sprawną kończynę, aby ograniczyć jej ruch przez 90% czasu w dnia. Podobnie jak w przypadku małp, terapia okazała się bardzo skuteczna i pozwalała pacjentom odzyskać sprawność w „martwych” kończynach.
Jakie to ma przełożenie do paczki ptasiego mleczka ?
Tak samo jak jesteśmy w stanie odbudować ścieżki neuronowe, możemy przeprogramować stare wzorce i stworzyć zupełnie nowe. Dotyczy to zarówno kompulsywnego jedzenia, odczuwania złości, smutku czy strachu. Ta sama sytuacja może wywołać u 10 osób zupełnie inne reakcje w zależności od tego jak został ukształtowany ich mózg. Nie jesteśmy jednak niewolnikami układu nerwowego – możemy nad nim zapanować i kształtować wedle potrzeb.
Sama wiedza o tym, jakie możliwości ma nasz mózg to stanowczo za mało, aby trwale zmienić nawyki. Bez chęci i motywacji żadna ilość badań ani publikacji nie zmieni Twoich zachowań.
Każda zmiana wymaga konsekwentnej pracy, cierpliwości i zaangażowania. Potrzeba także wiele wyrozumiałości i ciepła dla samego siebie, jeśli efekty nie będą przychodzić w takim tempie jaki założyliśmy. Niezwykle pomocna jest także medytacja, która pozwoli Ci wyciszyć umysł, złapać lepszy kontakt ze sobą, a nawet zmienić strukturę mózgu (oczywiście na korzyść!).